Cannabinoïden zijn chemische stoffen die van nature voorkomen in de cannabisplant. Deze stoffen hebben invloed op bepaalde receptoren in ons lichaam, wat allerlei effecten kan veroorzaken – bijvoorbeeld ontspanning en pijnverlichting.
Naast de natuurlijke cannabinoïden bestaan er ook synthetische varianten, beter bekend als Spice. Deze stoffen bootsen de effecten van natuurlijke cannabinoïden na, maar zijn onvoorspelbaar en kunnen gevaarlijk zijn. Op deze pagina leggen we uit hoe synthetische cannabinoïden werken, wat de risico’s zijn en waarom het verstandig is om ze te vermijden.
Wat zijn synthetische cannabinoïden?
Synthetische cannabinoïden zijn chemische stoffen die oorspronkelijk werden geproduceerd om het effect van natuurlijke cannabinoïden na te bootsen.[1] Deze stoffen hechten zich aan dezelfde receptoren in het lichaam als THC, maar het zijn geen echte synthetische versies van cannabis.[2] De veelgebruikte term ‘synthetische cannabis’ is dus eigenlijk niet correct, maar voor het gemak gebruiken we deze term wel in de tekst.
Het oorspronkelijke doel van deze synthetische stoffen was het ontwikkelen van een pijnstiller met zo min mogelijk bijwerkingen. Helaas bleek het lastig om de positieve effecten te scheiden van de negatieve, waardoor ze niet effectief als medicijn konden worden ingezet.[3, 4]
Effecten en risico’s van synthetische cannabinoïden
Hoewel synthetische cannabinoïden lijken op THC, kunnen ze veel sterkere effecten hebben.[5] Ze binden soms wel vier tot vijf keer sterker aan de CB1-receptoren in ons lichaam dan THC.[3] Deze receptoren spelen een rol in functies zoals eetlust, geheugen, angst en motoriek.[6] Door de sterke binding aan deze receptoren kunnen gebruikers van last krijgen van angst, paranoia en hallucinaties.[3]
Veelvoorkomende effecten van synthetische cannabinoïden:
- Snelle hartslag
- Verhoogde bloeddruk
- Braken
- Onrust
- Verwarring
- Hallucinaties
In extreme gevallen kan het gebruik van synthetische cannabinoïden zelfs leiden tot een hart- of herseninfarct. Dit gebeurt doordat deze stoffen de bloedtoevoer naar het hart en de hersenen verminderen. Er zijn ook gevallen bekend waarbij gebruikers last kregen van epileptische aanvallen, lever- en nierschade en orgaanfalen.[6, 7, 8]
Verschillen tussen natuurlijke en synthetische cannabinoïden
In de vorige alinea hebben we al aangegeven dat de term ‘synthetische cannabis’ niet helemaal juist is. Een betere benaming is ‘synthetische cannabinoïde receptor agonist’. Een agonist is een stof die zich hecht aan een receptor in het lichaam en deze activeert, wat een bepaalde reactie in gang zet.
Natuurlijke cannabinoïden, zoals THC, zijn gedeeltelijke agonisten. Ze activeren de CB1-receptoren, maar doen dit niet volledig. Hierdoor zijn de effecten milder en treden er minder bijwerkingen op.
Synthetische cannabinoïden zijn daarentegen volledige agonisten. Dit betekent dat ze de CB1-receptoren volledig activeren, wat sterkere effecten veroorzaakt. Helaas betekent dit ook dat de risico’s en bijwerkingen groter zijn.[2]
In vergelijking met cannabis veroorzaakt het gebruik van synthetische cannabinoïden vaker en heftigere symptomen, zoals angst, hoge bloeddruk, misselijkheid, verwardheid, duizeligheid, pijn op de borst en psychose-achtige symptomen.[7] Daarbij zijn ze vaak zo geconcentreerd dat een overdosis sneller kan optreden.[8] Natuurlijke cannabinoïden zoals THC zorgen daarentegen vaak voor milde symptomen zoals ontspanning, euforie en soms lichte angst.
Populaire soorten synthetische cannabinoïden
Er zijn verschillende soorten synthetische cannabinoïden, elk met hun eigen chemische structuren en unieke eigenschappen. Populaire verbindingen zijn JWH, AKB en AM:
- JWH: De JWH-verbindingen zijn genoemd naar John W. Huffman, een Amerikaanse scheikundige. Populaire soorten van de JWH-reeks zijn JWH-073 (Yucatan Fire), JWH-018 (Moon Rocks, K2, King Cobra of Kryptonite) en JWH-122 (Wolf Pack).
- AKB: De AKB-reeks (ook bekend als APINACA) bestaat ook uit synthetische cannabinoïden, maar zijn minder bekend dan de JWH-verbindingen. De populairste soort is AKB48 (Magic Dragon of Clockwork Orange).
- AM: De AM-reeks staan bekend om hun extreem sterke werking die ernstige en soms zelfs levensbedreigende effecten heeft. De bekendste soorten zijn AM-694 (Scooby Snax) en AM-2201 (Venom of Black Mamba).[9]
Synthetische cannabinoïden kopen
Synthetische cannabinoïden worden meestal verkocht in de vorm van poeders of vloeistoffen en soms besproeid op gedroogde kruiden zodat het gerookt kan worden. Deze behandelde kruiden worden vaak in kleurrijke zakjes met een merknaam verkocht. De samenstelling van de chemicaliën kan per productiebatch verschillen, omdat fabrikanten proberen de wetgeving steeds een stap voor te zijn. Daardoor kunnen verschillende zakjes met dezelfde naam en verpakking toch verschillende effecten hebben.[5]
In Nederland is het gebruik van synthetische cannabinoïden niet heel populair. Dit komt waarschijnlijk door de goede kwaliteit en ruime beschikbaarheid van natuurlijke cannabis.[6]
